| ش | ی | د | س | چ | پ | ج |
| 1 | 2 | 3 | 4 | |||
| 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 |
| 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 |
| 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 |
| 26 | 27 | 28 | 29 | 30 | 31 |
روناس
گیاه علفی پایا.
گل : آذین گرزن ، واحد 5 کاسبرگ سبز ، 5 گلبرگ زرد .
میوه : آبدار سیاه رنگ ، کرک دار ، میوه آن به اندازه خردل است .
برگ : سبز رنگ ساده با لبه صاف ؛ اگر برگ را در بین دستها مالش دهیم دست به رنگ قرمز تند مایل به سیاه در میآید
مشخصات ریشه : ریشه از نوع راست ساده
است . ریشه این گیاه در نواحی شن زار تا عمق یک متری خاک فرو میرود . در
رنگرزی با رناس مهمترین عامل میزان عمر ریشه است . رنگهای قرمز شاداب و
متمایل به سرخ از ریشه های چهار و ÷نج ساله آن به دست می آید و ریشه هفت
ساله رنگهای لاکی و ارغوانی و ریشه های سه ساله نارنجی تیره پدید می آورد
.جنس رناس نیز در رنگ آن عامل موثری است . از ریشه گونه هایی که در مناطق
سردسیری میرویند ، لاکی پر مایه تری نسبت به مناطق معتدل و گرمسیر به دست
می آید .
به همین علت است که رنگ لاکی به دست
آمده از رناس آذربایجان و خراسان که مناطق سردسیری هستند با رنگهای بدست
آمده از رناس کرمان و فارس ، که مناطق گرمسیری محسوب میشوند تفاوت بارزی
دارد
اشنایی با پوست انار
درختچه :به ارتفاع 2 تا 5 متر
گل : نسبتا درشت به رنگ قرمز لاکی ، کاسه گوشتی ، قرمز رنگ و پایا .
میوه : بزگ ، گوشتی و غالبا کروی به رنگ قرمز .
انتشار جغرافیایی : تقریبا در تمام
ایران بخصوص در ساوه ، بندر گز و نقاط دیگر کاشته میشوند و بصورت خودرو در
سواحل دریای خزر و در جنگلهای شمال به فراوانی یافت میشوند این گونه انار
دارای میوه کوچک و غیر خوراکی است و به نام گلنار معروف است رنگ گل آن
قرمز است .
این گیاه دارای تانن است که بیشترین مقدار ان در کاسه میوه است . در هر میوه تا حدود 40 درصد تانن یافت میشود .
از پوست میوه آن برای رنگرزی پشم و
ابریشم استفاده میشود . در فصل پاییز پوست آن را جدا کرده و در آفتاب خشک
میکنند . بعد از جوشاندن با آب ، رنگ بدست آمده را صاف میکنند و مورد
استفاده قرار میدهند .
با ترکیبات مختلف رنگهای متفاوتی از
آن بدست می آید . پاره ای از بافندگان ایلیاتی فارس و بیشتر قشقایی ها از
پ.ست انار رنگ طلایی بسیار فاخری بدست می اورند .
حلال پوست انار آب است . و رنگرزی بدون دندانه کردن میتوان از آن استفاده کرد ولی ثبات خوبی ندارند .
ضمنا از این گیاه برای بدست آوردن رنگ سیاه و خاکستری استفاده میشود .
برای بدست آوردن رنگ مشکی پر کلاغی از
رنگ پوست انار و زاج سیاه استقاده میکنند . قابل توجه است که ثبات رنگ
بدست آمده از این گیاه بسیار بهتر از برخی از رنگهای شیمیایی است .
منبع : ج . افشار - ویکتوریا – فرایند و روشهای رنگرزی الیاف با مواد طبیعی – انتشارات دانشگاه هنر – ص 103 و 104
این درختچه در پوست ، میوه و در ریشه
دارای ماده مازئجی است اندازه این ماده در پوست و میوه آن هب 20 تا 50
درصد میرسد آمار نشان میدهد که این ماده از تمام مواد مازوجی دیگر بیشتر
در ایران مصرف میشود .
تاثیر مواد گوناگون در پوست انار :
مواد اسیدی : اسیدها رنگ محلول را قدری قرمز میکنند بی کرومات پتاسیم Cr2 O7 K2رنگ محلول را قرمز مینماید .
املاح قلع رسوب زرد رنگ تولید مینماید و روش رنگرزی ان با سایر رنگهای طبیعی یکسان میباشد .
منبع : سهی زاده ابیانه – مرتضی – تکمیل فراورده های نساجی و رنگرزی – انتشارات دهخدا – ص 40 و 39
پارچه های سه بعدی پارچه هایی با ساختار حلقوی بوده که از اتصال دو پارچه
جدا از هم بوسیله نخهای متصل کننده ( Spacer threads ) ایجاد می شوند. این
پارچه ها به علت داشتن ساختمان سه بعدی و همچنین فضای خالی بین دو سطح
پارچه، دارای خصوصیات متنوعی نظیر گردش هوای کافی داخل پارچه، قابلیت
برگشت پذیری بینظیر پس از اعمال نیرو، قابلیت جذب رطوبت به داخل ساختمان
پارچه، نفوذ پذیری هوا، قابلیت انتقال بخار آب از سطح پارچه، سبکی و ...
می باشند و لذا این خصوصیات کاربردهای متنوعی را برای این پارچه ها فراهم
کرده است. همچنین ضخامتهای متفاوتی برای این پارچه ها قابل دسترس می باشد
که البته برای مصارف مختلف، به طور تخصصی ضخامت مناسب پیشنهاد می شود.
خصوصیات پارچه سه بعدی
پارچه های سه بعدی
به علت داشتن ساختمانی سه بعدی و همچنین فضای خالی بین دو سطح پارچه،
دارای خصوصیات متنوعی نظیر گردش هوای کافی داخل پارچه، قابلیت برگشت پذیری
بینظیر پس از اعمال نیرو، قابلیت جذب رطوبت به داخل ساختمان پارچه، نفوذ
پذیری هوا، قابلیت انتقال بخار آب از سطح پارچه، سبکی و ... می باشند.
گزارش آزمایشگاه رنگرزی مصنوعی
عنوان آزمایش :
رنگرزی کالای پلی استر-پنبه دو مرحله ای با رنگزای دیسپرس و ری اکتیو
پنبه /پلی استر
عموما این مخلوط ها با نسبت 33/67 یا 50/50 استفاده میشوند.متراژهای پایین آن بروش رمق کشی و متراژهای بالای آن بروش مداوم است هم تک حمامه هم دو حمامه میتوان این مخلوطها را رنگرزی کرد.در روش دو حمامه ابتدا جزء پلی استر و سپس جزئ سلولزی رنگرزی میشود. رنگرزی دیسپرس برای پلی استر و از رنگزای مستقیم یا خمی یا ری اکتیو جهت جزء سلولزی استفاده میشوند.نوع رنگزای دیسپرس از نظر نوع انرزی بستگی به سرباز یا تحت فشار بودن دستگاه دارد.
برای هر سه رنگزای خمی و مستقیم و ری اکتیو نمک اضافه می شود.برای رمق کشی0نمک از تجمع رنگزاهای دیسپرس کننده جلوگیری میکند)روش مداوم جهت پنبه پلی استر این روش به نام pad-steam یا pad-thermosol استفاده میشود.
بطوریکه در حمام اول فقط رنگزا پد میشود خشک میشود و قبل از خشک شدن pick up تنظیم میگردد.بعد رنگزای دیسپرس fix میشود بعد برای خمی یا ری اکتیو chemical pad انجام میشود.
نکته
برای متراژهای متوسط از سیستم pad bath استفاده میشود به طوریکه بعد ار پد شیمیایی مرحله ی بخار وجود نداشته و به مدت 6-24 ساعت غلتک شامل کالا چرخانده شده و گاهی اوقات از مواد ضد مهاجرت نیز در حمام پد استفاده میشود.
گزارش آزمایشگاه رنگرزی مصنوعی
عنوان آزمایش : رنگرزی کالای استاتی با رنگزای دیسپرس
هدف از انجام آزمایش :
بررسی تأثیر دما
الیاف استات سلولز
الیاف استات سلولز جزئ ایاف هیدروفوبیکی (آب گریز) هستند که در صنعت نساجی بکار میروند در مقایسه با الیاف سلولزی و الیاف پروتئینی درخشندگی قابل ملاحظه ای دارد ولی دارای خاصیت جذب آب کمتری نسبت به الیاف طبیعی خواه سلولزی،خواه سلولزی اصلاح شده و خواه الیاف پروتئینی هستند.
خواص الیاف استات:
1- حساسیت الیاف به کدر شدن در آب جوش
2- حلالیت آنها در بسیاری از حلالهای آلی
3- حساسیت به هیدرولیز شدن یا صابونی شدن
4- جذب آب کم
ترمو پلاست بودن ادامه مطلب ...
بهترین و مناسب ترین طبقه از مواد رنگزا که
برای رنگرزی اکریلیک به کاربرده می شوند ، مواد رنگزای بازیک یا کاتیونیک می باشند.گرچه این
طبقه از مواد رنگزا بر روی الیاف پنبه و
پشم ثبات نوری و شستشویی بسیار پایینی دارند اما خواص ثباتی آنها بر روی الیاف اکریلیک خوب است.
رنگرزی اکریلیک با مواد رنگزای بازیک طی سه مرحله انجام می شود.
-1ماده
رنگزا جذب سطح الیاف می شود
-2ماده رنگزا از سطح الیاف به داخل آن نفوذ می کند
-3ماده رنگزا در داخل الیاف تثبیت می شود.
رنگرزی الیاف اکریلیک با مواد رنگزای بازیک مشکلاتی را به همراه داشته و معمولاً حصول
رنگرزی یکنواخت دشوار می باشد. برای برطرف کردن مشکل فوق معمولاً از مواد کمکی که به
آنها کند کننده یا ریتاردر می گویند
استفاده می شود. ریتاردر ها موادی هستند که باعث یکنواخت شدن رنگرزی می شوند.
عنوان آزمایش : رنگرزی کالای اکریلیک با رنگزای بازیک
هدف از انجام آزمایش :
۱ -بررسی تأثیر مواد کمکی ریتاردر در رنگرزی
کالای اکریلیکبا رنگزای بازیک
۲- بررسی اثر PH
معرفی رنگزا های دیسپرس
رنگزاهای دیسپرس ذاتا در آب نامحلولند و نسبت به یک لیف یا چند لیف هیدروفوب مانند استات-نایلون-پلی استر و اکریلیک تمایل دارند و معمولا در یک دیسپرسیون مائی بکار برده میشوند.
پایه شیمیایی این رنگزاها عموما ازوئی یا آنتراکینونی است.
وزن مولکولی در حد 300-800 دارند. نقطه ذوب و تصعید آنها بالای 150 درجه است. اندازه ذرات عموما 0.5-2 میکرون است و کارخانجان سازنده رنگزاهای دیسپرس را به کمک دیسپرس کننده ها و دیگر مواد کمکی به شکل پودر در می آورند اگرچه دارای گروه آلیفاتیکی مانند OH-NH2 هستند ولی فاقد بار یونی هستند به عبارت دیگر گروه So3 منفی ندارند بنابراین نانیونیک هستند و در شرایط رنگرزی کمتر از 0.1 میلی گرم در لیتر حل میشوند.
مهمترین نظریه در مورد مکانیزم جذب آنها محلول جامد است.در رنگرزی معمول سرعت رنگرزی با استفاده از دمای مناسب و همچنین استفاده از دیسپرس کننده ها و یکنواخت کننده ها کنترل میشود.بدلیل آنکه این رنگزاها غیر یونی هستند بنابراین باید آفیتینه لازم جهت نفوذ در لیف به رنگزا داده شود.اگر ساختار لیف به حد کافی باز باشد و تورم در لیف آسان صورت گیرد مانند نایلون و دی استات رنگرزی در دمای جوش و پایین تر از آن صورت میگیرد ولی اگر ساختار لیف فشرده و خواص هیدروفوب آن بالا باشد مانند پلی استر و تری استات این رنگزاها صرفا در دمای جوش نمیتوانند رنگرزی شوند بدین منظور یا از دمای بالاتر از 100درجه سانتیگراد(سیستم HT از 130درجه سانتیگراد) استفاده میشود یا از عوامل متورم کننده به نام کریرها استفاده میشود که در این صورت قتدریم رنگرزی را در دمای جوش انجام دهیم.
تقسیم بندی رنگزاهای دیسپرس
|
روشهای رنگرزی |
از نظر کاربردی |
دمای مورد نیاز |
از نظر انرژی مصرفی |
از نظر اندازه مولکولی |
رنگزاهای دیسپرس |
||
|
پد |
رمق کشی |
||||||
|
باز |
بسته |
||||||
|
× |
P |
P |
E |
پایین |
کم |
کوچک |
Low |
|
P |
× |
P |
SE |
جوش یا 130 |
زیاد |
متوسط |
Mediom
|
|
P |
× |
P |
S |
H.T |
خیلی زیاد |
بزرگ و پیچیده |
High |