همه چیز درباره ی پنبه

مطلب زیر را دوست عزیز مصطفی امانتی برایمان فرستادند. با تشکر از ایشان.

پنبه مهمترین گیاه لیفی است . در کتب گیاه شناسی و کشاورزی به کشت این گیاه در هندوستان اشاره شده و گزارش گردیده که حدود 1500 سال قبل از میلاد در این کشور گیاهی کشت می شده که محصول آن مانند پشم سفید و کیفیت آن به مراتب بهتر از پشم گوسفند بوده است . عده ای از گیاه شناسان اصل این گیاه را از آفریقا و برخی نیز از هند و چین دانسته و معتقدند که این گیاه از طریق آفریقا به هندوستان و سپس به چین برده شد . قدیمی ترین نمونه پارچه های پنبه ای در دره Mohenjo daro واقع در دره رود سند پاکستان غربی بدست آمده که آنرا مربوط به 3000 سال قبل از میلاد می دانند . پنبه توسط اعراب به اروپا برده شد و احتمالا اولین کشور اروپایی که زراعت پنبه در آنجا شروع گردیده اسپانیا می باشد زیرا نام فعلی پنبه در این کشور با نام عربی آن مطابقت کامل دارد و از طریق اسپانیا به مکزیک برده شده . نام پنبه از کلمه عربی \\\"القطن\\\" گرفته شده که در زبانهای مختلف تقریبا مشابه و به شرح زیر است : آمریکا و انگلستان ( کشورهای انگلیسی زبان) Cotton اسپانیا Algodon ایتالیا Cottone فرانسه و بلژیک ( کشورهای فرانسه زبان ) Coton مکزیک Elalgodon هلند Kotoan هندوستان Kapas در زبان های یونانی و لاتین نامهای Karpasos و Karbasus از ریشه سانسکریت \\\"کارپاسا و کارباسا \\\" که در ایران نیز کرباس نام دارد ، مشتق گردیده است . در کشور آلمان این گیاه Baum Wolle ( درخت پشم ) نامیده می شود . کلمه قوزه که اصطلاح میوه یا کپسول پنبه می باشد و در زبانهای فارسی ، افغانی ، ترکی و عربی با کمی تفاوت همنام هستند ، از Gossypium اقتباس گردیده است . درباره تاریخچه ورود و کشت پنبه در ایران مطالعات دقیقی به عمل نیامده ، لکن در دوره هخامنشیان کشت و کار این نبات در این سرزمین مرسوم بوده و لباس سربازان آن دوره از پنبه تهیه می شده است . در اسناد و نوشته هائی که از دوران بعد از اسلام وجود دارد ، به کشت پنبه در اطراف ساوه و شوشتر اشاره گردیده است . به احتمال زیاد پنبه از طریق هندوستان به ایران آمده ، زیرا در بین انواع پنبه قدیمی ایران ، نوع هندی نیز وجود داشته و چنین بر می آید که این گیاه از هند به ایران وارد شده است از آغاز مشروطیت که روابط تجارتی ایران با سایر کشورها شروع گردید ، به تدریج بذر پنبه های خارجی به ایران وارد و در نقاط مختلف کشت و در سال 1298 اولین کارخانه پنبه پاک کنی در ایران تاسیس شد . در زمان صدارت میرزا تقی خان امیرکبیر یک نوع ذر پنبه آمریکائی به نام آپلند (Upland) به وسیله استاکینگ Staking کشیش آمریکائی ، به ایران وارد و در اطراف ارومیه ( رضائیه ) کشت گردید . این پنبه چون با آب و هوای آن منطقه سازگاری داشت و نتیجه خوبی داد ، کشت آن به سرعت توسعه پیدا کرد و از آن زمان زراعت پنبه به تدریج رواج یافت و پیشرفت نمود . در سال 1302 شمسی شرکت مختلط پنبه ایران و روس به نان پرس خولوپک در ایران تاسیس شد و در جویبار و کیاکلای مازندران از ا نواع پنبه های مصری و آمریکائی اقدام به کشت آن گردید و متعاقبا در شهرهای بابل ، ساری ، بهشهر ، بندر گز و دشت گرگان نیز کشت پنبه متداول شد . در سال 1314 شمسی پنبه به انحصار دولت درآمد و شرکت سهامی پنبه و پشم و پوست تاسیس گردید و تا سال 1320 شمسی سطح کشت و تعداد کارخانجات پنبه پاک کنی به سرعت رو به افزایش نهاد و شرکت با پرداخت وام و دادن بذر به کشاورزان موجب سرعت پیشرفت کشت پنبه گردید . لکن با شروع جنگ جهانی دوم ، دامنه فعالیت شرکت سهامی پنبه و پشم و پوست کاهش یافت و تقریبا به حالت رکورد درآمد و پنبه مورد نیاز کشور طی سالهای 1322 تا 1325 از خارج وارد شد . در سال 1324 انحصاری بودن پنبه لغو و شرکت سهامی توسعه و اصلاح کشت پنبه جانشین شرکت پنبه و پشم و پوست شد و از آن به بعد به تدریج نسبت به توسعه کشت این گیاه توجه شایانی به عمل آمد . موارد استعمال پنبه : مهمترین موارد مصرف و استعمال پنبه در صنعت عبارتند از : صنایع پارچه بافی ، جوراب بافی ، قالی بافی ، پتوبافی ، تهیه نخ قرقره ، مبلمان منازل ، لاستیک سازی ، تهیه فیبر ، تهیه فیلم عکاسی ، پوشش کابل ، پشم مصنوعی ، طناب ، اشیاء پلاستیک و تهیه لوازم آرایش ، تهیه صابون ، شمع ، ورنی ، نئوپان ، پنبه بهداشتی و نوارهای طبی . همچنین تهیه روغن های خوراکی ، صنعتی و طبی ، کنجاله برای خوراک دامها و تولید کود و غیره

. ترکیبات پنبه : دانه پنبه که در داخل قوزه قرار دارد ، پس از آن که از الیاف جدا شد حدود 25 تا 33 درصد وزن پنبه را تشکیل می دهد و هر دانه از موارد زیر ترکیب یافته است . لینتر حدود 1/6 درصد پوست 1/27 درصد روغن خام 6/15 درصد مواد تفاله ای و آرد 2/45 درصد سایر موارد 6 درصد روغن خام موجود در دانه پنبه قهوه ای رنگ و شبیه روغن زیتون بوده و شامل : 45 تا 50 درصد اسید اولئیک 25 تا 30 درصد اسید لینولئیک ، 20 تا 25 درصد اسیدهای سفت مانند اسید پالمیتیک و اسید استاریک ( به مقدار کم ) می باشد که در کارخانجات مارگارین سازی به مقدار زیاد به کار می رود و در صابون سازی نیز برای تهیه صابون استفاده می شود . روغن موجود در دانه پنبه در 2 درجه سانتی گراد سفت می شود . تفاله و آرد آن دارای مقدار زیادی ماده از ته است که در قنادی می توان از اد آن استفاده نمود و از تفاله آن برای تغذیه گاوهای شیری به عنوان بهترین ماده غذائی استفاده می نمایند .
...............................................

بعد..صفحه..قبل

1...2...3...4

همه چیز درباره ی پنبه

مهندسی نساجی گیلان:. گیل تکس

مهندسی نساجی گیلان:. گیل تکس

درباره من

تقویم