| ش | ی | د | س | چ | پ | ج |
| 1 | 2 | 3 | 4 | |||
| 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 |
| 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 |
| 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 |
| 26 | 27 | 28 | 29 | 30 | 31 |
مواد رنگزای طبیعی
این رنگزاها همان طور که از نامشان برمی‌آید ریشه طبیعی داشته و با توجه به منبع استخراج آنها در سه گروه زیر می‌توانند تقسیم‌بندی شوند:
الف) مواد رنگزای بدست آمده از گیاهان مثل نیل، روناس و غیره که از ریشه، گل، برگ، میوه و پوست نباتات بدست می‌آیند.
ب) مواد رنگزای به دست آمده از حیوانات مثل قرمز دانه و صدف ارغوانی
ج) آنهایی که از مواد معدنی به دست می‌آیند مثل خاک رس و خاک‌های رنگی.
..............
الیاف طبیعی در طبیعت به صورت لیف وجود دارند و بشر در تولید آنها هیچ دخالتی ندارد اما برای آماده کردن آنها برای مصرف در صنایع نساجی و بافندگی فرش ممکن است عملیاتی بر روی آنها انجام دهد. الیاف مصنوعی و شیمیایی الیافی هستند که به صورت لیف در طبیعت وجود ندارند بلکه ماده اولیه آنها در طبیعت یافت می‌شود. این ماده‌ی اولیه به روشهای صنعتی به لیف قابل مصرف در صنایع نساجی تبدیل می‌شود.
ادامه مطلب ...
سود سوز‌آور
این ماده را به نام‌های سود کاستیک و ئیدروکسید سدیم نیز می‌نامند. سود سوز‌آور ماده سفید رنگی است به سه شکل پودری، پولکی، ساچمه‌ای که بر اثر حل شدن با آب محلول قلیایی قوی ایجاد می‌کند. این محلول قوی اثر تخریب بر پشم دارد در استفاده از آن باید دقت لازم به عمل آید چون در صورت تماس، با پوست دست ایجاد سوزش می‌کند و باید برای کار با آن از یک وسیله مناسب استفاده کرد. سود سوز‌آور را نباید در ظرف در باز نگهداشت زیرا رطوبت محیط را به خود جذب کرده و به صورت خمیر درمی‌آید. این ماده را به همراه هیدرو سولفیت برای رنگرزی با نیل و با برخی از رنگهای احیاء شونده استفاده می‌کنند. برخی کارشناسان استفاده از مواد قلیایی دیگری مانند آمونیاک را به جای سود سوز‌آور توصیه می‌کنند.
ادامه مطلب ...
در رنگرزی ممکن است از اسیدهایی مانند اسید تار تاریک ،اسید لاکتیک، اسید اگزالیک ، اسید استیک ، اسید سیتریک و همچنین ممکن است از اسیدهای معدنی مانند اسید سولفوریک و اسید کلریدریک نیز استفاده شود.
1ـ اسید استیک یا جوهر سرکه: اسید استیک خالص یا متبلور جسمی بی‌رنگ است که بوی تند دارد نمک این اسید را استات می‌گویند.
2ـ اسید لاکتیک یا قره‌قروت: استفاده آنها از قدیم در رنگرزی مرسوم بوده است.
3ـ اسید سیتریک یا جوهر لیمو: جوهر لیمو به صورت متبلور، درشت، بی‌رنگ، غیرشفاف، بی‌بو، ترش مزه است. اسید سیتریک در جوهرلیمو و آب لیموی ترش موجود است این اسید بودن آب در 15 درجه سانتی‌گراد ذوب می‌شود اسید سیتریک متبلور را بدون فساد به سهولت می‌توان نگهداری کرد. این اسید کاربردهای فراوانی دارد مخصوصاً در رنگرزی الیاف با ترکیب قرمز دانه از آن استفاده می‌کنند.
4ـ اسید اگزالیک یا جوهر ترشک: از اسیدهای آلی به شمار می‌رود که بسیار قوی، بی‌رنگ، جامد، متبلور سفید و ترش مزه است و در آب حل می‌شود. نمک‌های این اسید در ترشک و برگ اسفناج و گیاهان دیگر وجود دارد این اسید جسمی است سمی که از تماس مستقیم پوست دست با آن باید به شدت بپرهیزیم.
استفاده از اسید در رنگرزی به جهت اهداف زیر می‌باشد:
الف) برای خنثی نمودن محیط قلیایی حمام رنگرزی خصوصاً اگر شستشوی پشم با مواد قلیایی سود سوز‌آور انجام گرفته باشد.
ب) به جهت سبک شدن آبهای سنگین
ج) اسیدها رنگها را رقیق‌تر می‌کنند
د) باعث شفافیت و جلای رنگ می‌شوند.
برای این که بتوان الیاف را به هر شکل که هست رنگ نمود لازم است عملیاتی بر روی آنها با شرایط انجام شود تا ماده‌ی رنگی بتواند لاک‌های غیرقابل حل را روی الیاف تشکیل دهد و در جسم رسوخ کند و مایه‌ی ثبات رنگ شوند. یکی از آن شرایط عبارتند از دخالت دادن مواد کانی در الیاف که برای افزایش زمان جذب رنگ و ثبات آن به کار می‌رود. در صورتی که برخی از مواد رنگی بدون واکنش مواد کمک‌کننده کم و بیش بر روی الیاف جای می‌گیرند ولی ثبات ندارند و در اثر شستشو اصطکاک، برخورد نور و دیگر عوامل از بین می‌روند. دخالت مواد کانی در عمل رنگرزی را دندانه می‌نامند.
ادامه مطلب ...
تاریخچه رنگرزی در ایران :
با تجدید حیات فرهنگ اقوام قومی ایرانی و افزایش اقتدار مادها و اینکه آنان اقوامی گله‌دار و دامدار بوده‌اند می‌توان استفاده از پشم و الیاف دامی را در آن دوره به خوبی توجیه کرد. اسناد و مدارک حاکی از آن است که امرا و حکام ماد به موازات کسب اقتدار و افزایش تجملات و شکوه دربارهای خویش استفاده از لباس‌ها، پارچه‌های گران‌بها و زینتی را نیز افزایش دادند به شکل تزئینات لباس‌های دربار ماد چه در همان زمان و چه در حکومت‌های بعدی از جمله پارسها توجه و از آنها تقلید می‌شده است.
ادامه مطلب ...تضاد سردی و گرمی :
انسان با مشاهده‌ی رنگها درجه حرارت را تشخیص می‌دهد. تجربه ثابت کرده که انسان می‌تواند به وسیله احساسش تا هفت درجه گرما یا سرما را حس کند. هر وقت که با رنگ آبی و یا سبز مواجه شود احساس سردی و موقعی که قرمز یا نارنجی را می‌بیند گرما را حس کند. بنابراین معلوم می‌شود که سبز و آبی حرارت را پایین می‌آورند و قرمز و نارنجی گرما را بیشتر می‌کنند و محرک هستند.احساس تضاد سردی و گرمی یا به عبارت دیگر سرما و گرما بستگی به عوامل درونی و ذهنی دارد. حتی خاصیت سردی و گرمی رنگها برای درمان برخی بیماری‌ها و بیمارستانها مورد استفاده قرار می‌گیرد و نتیجه‌ی خوبی داده است. نارنجی و قرمز در مقابل آبی و سبز قطب متقابل سرد و گرم و تضاد شدید ایجاد می‌کند. قرمز و نارنجی وقتی در مجاور هم قرار می‌گیرند بالاترین درجه‌ی گرما را نمایش می‌دهند و سبز و آبی در کنار هم سردترین رنگها هستند.
ادامه مطلب ...
آشنائی با نور ، و پدیده دیدن اجسام :
نور نوعی از انرژی است که بخش کوچکی از طیف بسیار بزرگ امواج الکترومنیتیک را که در طبیعت یافت می شود به خود اختصاص داده است . امواج فوق فقط بخشی از نور مرئی و قابل رویت را می سازند که در فاصله طول موج 400 تا 800 میلی میکرون قرار دارند . خاصیت ذره‌ای و موجی نور یک پدیده‌ی فیزیکی است که در نتیجه برخورد نور به سطح اشیاء توسط چشم احساس می‌شود تجزیه‌ی نور سفید توسط منشور فیزیک خاصیت فیزیکی است که با این عمل هفت رنگ طیف بدست می‌آید که به ترتیب شامل نورهای (قرمز ، نارنجی ، زرد ، سبز ، آبی ، نیلی و بنفش می باشند). بنابراین رنگها ناشی از امواج نور هستند . ادامه مطلب ...