محققانی از دانشگاه صنعتی شریف پوشش نانوکامپوزیتی را سنتز کردهاند که میتواند بهعنوان پانسمان زخم مورد استفاده قرار بگیرد. به نقل از ستاد ویژه توسعه فناوری نانو، یکی از علل اصلی مرگ و میر انسانها، خونریزیهای شدید در تصادفات و جراحیهای داخلی است. برای بند آوردن خونریزی از روشهای گوناگونی از جمله بخیه استفاده میشود. در این روشها سرعت عمل حرف اول را میزند. بدین جهت در پزشکی نیاز مبرمی به تولید نوار زخم بندهای از پیش آماده و سازگار با بدن که بتواند در اتاق اورژانس بهسرعت به کار گرفته شود و جان مجروحان را نجات دهد، دیده میشود.
در دهههای اخیر تلاشهای فراوانی جهت توسعه نانوالیاف بیوکامپوزیتی با هدف تولید داربستهای مهندسی بافت، زخمبندی و دارورسانی انجام گرفته است.
عبدالرضا سیم چی، مجری طرح گفت: تخلخل، ساختار، خواص مکانیکی و نرخ تخریب شیمیایی در محیط بدن غشاهای نانولیفی باید مورد توجه قرار گیرند؛ از اینرو، هدف از انجام این طرح تولید زخم بندهای پیشرفته با خواص مطلوب و تولید پوست مصنوعی جایگزین پوست طبیعی بدن انسان بوده است.
وی افزود: استفاده از این پوشش نانوکامپوزیتی بهعنوان پانسمان زخمها، سرعت بهبود زخم را در مقایسه با پانسمانهای متداول سنتی افزایش میدهد.
به گفته سیم چی، با کاهش قطر الیاف در حد نانومتری، خواص مکانیکی و زیستی آنها بهبود پیدا میکند، بهطوریکه خواص مکانیکی کامپوزیت با افزایش استحکام همراه میشود. حضور اکسید گرافن نیز به افزایش استحکام کمک شایانی میکند؛ همچنین به علت بهبود تراوایی و آبدوستی نمونهها و ایجاد تخلخلهای ریزتر در نمونه، خواص زیستی آن نیز بهبود مییابد.
وی افزود: در طرح حاضر ابتدا محلول پلیمری کیتوسان/سلولز باکتریایی با استفاده از یک دستگاه الکتروریسی، به نانوالیاف تبدیل شد؛ سپس پارامترهای فرایند الکتروریسی بهینهسازی شد.
سیم چی ادامه داد: همچنین محلول پلیمری کیتوسان/سلولز باکتریایی حاوی مقادیر مختلفی از اکسید گرافن نیز الکتروریسی شد و در نهایت نمونههای تولیدی مشخصه یابی شده و از منظر مقاومت مکانیکی و تراوایی مورد ارزیابی قرار گرفتند.
وی عنوان کرد: نتایج آزمونهای مکانیکی تنش کششی، مدول الاستیک و قابلیت تغییر طول را به ترتیب ۲۵ تا ۳۵ مگا پاسکال، ۷۰ تا ۱۰۰ مگاپاسکال و ۲۰تا ۳۰ درصد را نشان میدهند.
عضو هیأت علمی دانشگاه صنعتی شریف اظهار داشت: این نانوکامپوزیت که در مقیاس آزمایشگاهی سنتز شده و قابلیت ضد میکروبی دارد، فرایند بهبود زخم را تسریع میکند. کاربرد دیگر این نانوکامپوزیت در مهندسی بافت پوست، دارورسانی کنترل شده از طریق پوست انسان و در نهایت پوست مصنوعی است.
این تحقیقات حاصل تلاشهای دکتر عبدالرضا سیم چی- عضو هیأت علمی دانشگاه صنعتی شریف- مهندس امیر آذرنیا- دانشجوی مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه صنعتی شریف- مهندس نفیسه محمودی- دانشجوی مقطع دکترای دانشگاه صنعتی شریف- و نیلوفر صلاحی- عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران- است.
نتایج این تحقیقات در مجله Composites: Part A (جلد ۸۵، سال ۲۰۱۶، صفحات ۱۱۳ تا ۱۲۲) به چاپ رسیده است.