مهندسی نساجی گیلان:. گیل تکس
سایت تخصصی نساجی و پوشاک
مهندسی نساجی گیلان:. گیل تکس
سایت تخصصی نساجی و پوشاکدرباره من
پایگاه تخصصی نساجی و پوشاک
گیل تکس
به کانال تلگرام ما بپیوندید:
www.t.me/taroopod
================
ادامه...
رشته‌ها همچنان پنبه‌اند/ کلاف سردرگم صنعت نساجی
به گزارش خبرگزاری فارس از تبریز، با وجود مزیت‌های نسبی فراوان در صنعت نساجی که می‌توان به عنوان نقطه مثبتی در تامین نیاز داخلی به منسوجات و پوشاک و دستیابی به بازارهای صادراتی و ارزآوری مناسب تلقی شود با تداوم مشکلات قبلی و شکل‌گیری مشکلات تازه، روند نزولی این صنعت همچنان ادامه دارد.
با وجود حمایت‌های دولت از صنایع نساجی طی سال‌های اخیر و پرداخت تسهیلات از حساب ذخیره ارزی، روند بازسازی و نوسازی این صنایع مطلوب نبود، به نحوی که به نظر می‌رسد تداوم بحران در صنایع نساجی موجب شده تا بسیاری از کارخانجات نساجی با کمتر از نیمی از ظرفیت تولید خود فعالیت کنند و برخی دیگر از این کارخانجات تعطیل شده یا در آستانه تعطیلی قرار دارند.
دسترسی آسان به مواد اولیه مورد نیاز و بومی بودن صنعت نساجی نیز نتوانست نظر مسوولان را برای حمایت از این صنعت جلب کند. صنعتی که از ارزش افزوده بالایی برخوردار است و بسیاری از کشورها فاز اول صنعتی شدن را با عبور از آن آغاز کردند، با این حال این صنعت هنوز نتوانسته به جایگاه خود در جهان دسترسی پیدا کند.
صنعت نساجی و پوشاک در رده صنایعی قرار دارد که مزایای بسیار آن از جمله قدرت اشتغالزایی بالا، ارزآوری، تولید ثروت ملی، نیاز به سرمایه‌گذاری کمتر نسبت به سایر صنایع، ارزش افزوده بالا و... موجب شده تا بسیاری از کشورها صنعتی شدن خود را از صنایعی مانند نساجی و پوشاک آغاز کنند، با این حال کم توجهی به صنعت نساجی و پوشاک در ایران موجب شد تا این صنعت در سال‌های اخیر نه تنها رشد را تجربه نکند، بلکه با رکود نیز مواجه شود.
به گفته فعالان این صنعت در سال‌های اخیر نساجی به دلایل مختلفی دچار نوسانان در بازار و تولید شد و برخی از شرکت‌ها و کارخانه‌های بزرگ نیز رکود و ورشکستگی را تجربه کردند. بهره‌گیری از ماشین‌آلات فرسوده، کمبود نیروی انسانی متخصص، واردات بی‌رویه، کمبود نقدینگی و قاچاق کالا و... از عمده معضلات این بخش محسوب می‌شود. مشکلاتی که با کم‌توجهی دولت از این صنعت و عدم تزریق سرمایه مورد نیاز در این سال‌ها شدت گرفت و در صورت بی توجهی به این مسائل و در نظر نگرفتن آنها به زودی شاهد افول بیش از پیش این صنعت خواهیم بود.
از سوی دیگر صنعت نساجی و پوشاک در دنیا در گروه صنایع پرسود قرار دارد و توجه ویژه به این بخش موجب شده تا گردش مالی آن به حدود هزار و 400 میلیارد دلار در سال برسد؛ رقمی که سهم اندکی از آن به ایران اختصاص دارد.
بر اساس آمار اعلام شده از سوی انجمن صنایع نساجی ایران در حال حاضر گردش مالی این بخش 9 تا 10 میلیارد دلار بر مبنای ارزش افزوده است که در صورت رفع موانع و مشکلات این صنعت امکان رشد این رقم وجود دارد.
نخستین کارخانه نساجی در زمینه نساجی پشمی با حمایت دولت و همکاری بخش خصوصی در سال 1304 تاسیس گردید. متعاقب آن شهرهای آذربایجان، یزد، کرمان و کاشان نیز دارای کارخانجات مختلف صنعتی نساجی شدند. قبل از جنگ جهانی دوم حدود 4 کارخانه نساجی در رشته‌های مختلف پنبه، پشم، ابریشم وکنف در کشور مشغول به فعالیت بودند که تولید آنها به حدود 60 میلیون متر در سال می‌رسید.
از مجموعه کارخانجات این دوره چهار واحد با سرمایه دولت تاسیس شده بود. انگیزه اصلی این کار، صنعتی کردن کشور و گسترش صنایع نساجی و ترغیب و تشویق سرمایه‌داران بخش خصوصی به فعالیت برای ایجاد واحدهای ریسندگی و بافندگی در این دوره بود. رشد صنایع نساجی در سال های 1320 تا 1332 به اوج خودش رسید.
هم‌اکنون صنعت نساجی در مقام یکی از معیارها و شاخص‌های توسعه کشورهای مختلف است به گونه‌ای که در میان 10 کشور عمده صادرکننده محصولات نساجی در جهان 7 کشور از ممالک پیشرفته هستند که از این جهت بعضاً به عنوان دومین صنعت مادر تلقی می‌شود. در این میان کشور ایران نیز با توجه به سابقه تاریخی خود، به طور قطع توانایی حضور در بازارهای جهانی را دارد و هم پای کشورهای پیشرفته و مطرح در این صنعت توانسته است در شاخه‌های گوناگون صنعت عظیم نساجی و صنایع وابسته موجبات ارتقاء و گسترش را فراهم آورده و با اتکاء به مهارت‌های تکنولوژیک نیازهای اساسی این صنعت را مرتفع سازد.
در این میان نساجی تبریز از دیرباز به عنوان یکی از صنایع مهم این منطقه زبانزد بازرگانان و تجار بوده و قرار گرفتن تبریز در مسیر جاده ابریشم نیز بر این صنعت رونق بخشیده بود.
رواج این صنعت در تبریز به تاسیس کارخانجات برق لامع با تولیدات انواع حوله و نختاب فیروزان در دهه 20 و اطلس‌پود با تولیدات اولیه زیر پیراهن و جوراب در دهه 30 انجامید.
در دهه 50 صنایع نساجی همسو با سایر صنایع بزرگ در تبریز به رشد و شکوفایی خود رسیده و کارخانجات متعددی در این صنف در تبریز آغاز به کار کردند.
در دهه 60 و با وجود جنگ تحمیلی و تحریم‌های اقتصادی، واحدهای نساجی تبریز با قدرت تمام در حال فعالیت بوده و حتی برخی از واحدها به صورت شبانه‌روزی و در سه شیفت، سنگر تولید را حفظ کردند. دهه 70 آخرین سال‌های رونق و پویایی نساجی تبریز بود.
دسترسی به منابع تامین مواد اولیه مورد نیاز بزرگ‌ترین مزیت صنعت نساجی
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان آذربایجان شرقی گفت: صنعت پوشاک و نساجی در زمره تولیداتی جای گرفته است که با توجه به مزایای بسیار آن نظیر اشتغالزایی بالا، ارز آوری نیاز به سرمایه‌گذاری بیشتر نسبت سایر صنایع دارد.
محمدجعفر عظمایی ادامه داد: با این حال کم توجهی به صنعت پوشاک و نساجی در ایران موجب شده این صنعت در سال‌های اخیر نه تنها رشد نکند بلکه با رکود مواجه شوند.
وی افزود: در سال‌های اخیر این صنعت به دلایل مختلفی دچار نوسان در بازار و تولید شد و برخی از شرکت‌ها و کارخانجات بزرگ نیز رکود را تجربه کردند.
وی بهره‌گیری از ماشین آلات فرسوده، کمبود نیروی انسانی متخصص، واردات بی رویه، کمبود نقدینگی، قاچاق کالا و ... از عمده مشکلات این بخش عنوان کرد.
عظمایی در خصوص مزایای صنعت نساجی و پوشاک گفت: این صنعت در کشور به پشتوانه چند هزار ساله دارای مزایای بسیاری است که راه را برای توسعه و پیشرفت آن هموار کرده است.
وی دسترسی به منابع تامین مواد اولیه مورد نیاز را بزرگ‌ترین مزیت این صنعت در کشور دانست و اظهار داشت: چرا که امکان کاشت پنبه به عنوان مهم ترین و قدیمی ترین مواد اولیه مورد نیاز این صنعت در کشور وجود دارد و در صورت رفع موانع موجود و رشد تولید پنبه می‌توان شاهد رشد این صنعت در کشور بود.
ضرورت توجه صنایع نساجی به سلایق بازارهای جهانی و ایجاد برند
رئیس اداره توسعه صنعتی سازمان صنعت، معدن و تجارت آذربایجان شرقی نیز با اشاره به این که هم اکنون حدود 914 واحد نساجی دارای پروانه بهره‌برداری است، گفت: از این تعداد 650 واحد آن در تبریز فعالیت می‌کند.
مریم امیری افزود: هرچند از زمان تاسیس اولین کارخانه ریسندگی و بافندگی به شکل مدرن در تبریز بیش از یکصد سال می‌گذرد و از آن زمان به بعد بر رونق و توسعه آن افزوده شد اما امروزه می‌بینیم که این واحدها بتدریج به تعطیلی کشیده می‌شود.
وی تصریح کرد: با این حال آذربایجان و بخصوص تبریز، همچنان قطب صنعت بافندگی است و در زمینه تولید حوله، کش، قیطان و نوار حرف‌های زیادی برای گفتن دارد.
وی اضافه کرد: هر چند صنعت نساجی و پوشاک در کشور در کشور دارای مزایای بیشماری است اما برای بهبود و پیشرفت این صنعت و همگام شدن آن با استانداردهای جهانی باید برخی از موارد را مدنظر قرار داد.
امیری ادامه داد: توجه صنایع نساجی به سلایق بازارهای جهانی، ایجاد برند و حمایت از برندهای موجود، افزایش کیفیت تولیدات، استفاده از تکنولوژی و ماشین آلات بروز و جذب سرمایه‌گذاران خارجی این رشته از جمله اقداماتی است که می‌توان برای بهبود صنعت نساجی انجام داد.
وی در ادامه خاطر نشان کرد: توسعه یک صنعت منوط به ورود تکنولوژی مدرن و به روز کردن تجهیزات و ماشین آلات است و چون در صنعت نساجی به غیر از صنایع گونی‌بافی پلی پروپیلن و چند واحد دیگر اکثر ماشین‌آلات فرسوده و مستعمل است و قابلیت رقابت از لحاظ تکنولوژی، مصرف کارگر و مصرف انرژی با نمونه‌های مشابه خارجی را ندارد، از این رو در صورت گشایش اعتبار بسیاری از مشکلات مربوط به نوسازی ماشین آلات حل خواهد شد.
مستهلک بودن ماشین‌آلات مهمترین مشکل صنایع نساجی
رئیس هیات مدیره انجمن تخصصی صنایع نساجی استان نیز با اشاره به فرسوده بودن تجهیزات و ماشین آلات نساجی در استان گفت: به طور متوسط عمر ماشین آلات نساجی در استان حدود 20 سال است در حالی که طبق استاندارد اگر بیشتر از 10 سال از این ماشین آلات کار کشیده شود بازدهی و کارایی خود را از دست می‌دهد.
علی پروینی افزود: بنابراین می‌توان ادعا کرد وضع صنعت نساجی در استان چندان مطلوب نیست، زیرا باتوجه به قدمت ماشین‌آلات و فرسوده بودن آنها و کمبود مواد اولیه و مشکلات نقدینگی کارخانه‌ها، بیش از 30 درصد واحدهای نساجی غیرفعال و بخشی نیز نیمه فعال است.
وی به عمده‌ترین مشکلات فعالان این عرصه اشاره می کند ومی گوید: علاوه بر مستهلک بودن ماشین آلات یا به روز نبودن تکنولوژی، کمبود نقدینگی، مشکل تامین مواد اولیه مرغوب بخصوص انواع نخ یا پنبه مرغوب، مشکلات تامین و ورود قطعات یدکی و عضو نبودن در سازمان تجارت جهانی که صادرات را محدود به کشورهای همجوار کرده است، از دیگر مشکلات است.
وی دامپینگ محصولات انباری کشورهای ترکیه، چین، هندوستان و قاچاق منسـوجات و پـوشاک، فراهم نبودن بستر کسب و کار و قوانین دست و پاگیر، فراهم نبودن ارتباطات مالی وپولی صنعتی و تکنولوژیک با کشورهای توسعه یافته را از عمده مشکلات این صنعت عنوان کرد.
وی همچنین عدم دسترسی به بازارهای هدف، بالا بودن بهره بانکی برای بخش تولید و کمبود نقدینگی کارخانه‌ها و مشکلات سیستم بانکی و نیز نهادینه نکردن فرهنگ تولید ملی برای مصرف کالاهای استاندارد داخلی را از دیگر مشکلات صنعت نساجی در استان برمی شمرد.
ضرورت به کار انداختن چرخ‌های تولید ابریشم در آذربایجان‌شرقی
نماینده مردم شهرستان مرند و جلفا در مجلس شورای اسلامی گفت: به کار انداختن چرخ‌های تولید ابریشم در استان، ضمن افزایش نقدینگی در بازارهای داخلی، قدرت صادراتی ایران در حوزه صادرات غیرنفتی را نیز افزایش می‌دهد.
محمد حسن‌نژاد اظهار کرد: ایجاد صنایع ریسندگی در سطح شهرستان جلفا با حمایت سازمان منطقه آزاد تجاری صنعتی ارس خواهد توانست علاوه بر ایجاد بستر لازم برای ارتقاء ارزش افزوده محصول تولیدی، توسعه این صنعت را در میان مدت از موقعیت بهتری برخوردار کند.
وی اضافه کرد: هرچند نوغانداری به عنوان فعالیت جانبی در بخش کشاورزی تلقی می‌شود، اما با توسعه تکنولوژی و صنعتی کردن این فعالیت، امکان بهره‌برداری بیشتر از آن به صورت شغلی دائمی وجود داشته و درشرایط نسبتاً مطلوب اقلیمی، به دلیل سرعت رشد درخت توت و امکان پرورش کرم ابریشم 2 تا 3 بار در مناطق معتدله و 4 تا 5 بار درمناطق نیمه گرمسیری و گرمسیری در سال، می‌تواند به عنوان شغلی درخور توجه، تامین درآمد خانوارهای روستایی را پوشش دهد بنابراین گسترش صحیح آن متناسب با شرایط اقلیمی مناطق مختلف خواهد توانست به عنوان برنامه‌ای مناسب برای رفع مشکلات اقتصادی و اجتماعی به ویژه تامین نیازهای ارزی کشور، نقش ارزنده‌ای ایفا کند.
مشکلات واحدهای نساجی تبریز/ گره کور چینی‌ها بر تار و پود نساجی
مهمترین علت رکود صنعت نساجی تبریز ورود کالاهای قاچاق به کشور است و نرخ ثابت ارز در چند سال گذشته یکی دیگر از مشکلات تولیدکنندگان واحد نساجی است، افزایش هزینه های تولید همانند نیروی کار و حامل های انرژی، ثابت ماندن ارز به نفع تولیدکنندگان خارجی و به ویژه واردکننده محصولات نساجی چه به صورت قانونی و چه به صورت غیرقانونی از دیگر مسایلی است که تولیدکننده این محصول را دغدغه مند کرده است.
سود دو رقمی تسهیلات بانکی از دیگر مشکلات موجود تولیدکنندگان و فعالان صنایع نساجی است و انتظار می‌رود مسؤولان مربوط در زمینه حمایت از تولیدکنندگان داخلی سود تسهیلات بانکی را تک رقمی کنند.
متأسفانه افزایش قیمت‌های حامل‌های انرژی که از کیفیت جهانی نیز برخوردار نیست، مشکلات جدیدی را فراروی صاحبان صنایع ایجاد کرده و حتی شاهد قطع برق و گاز برخی از واحدها شده است.
دارابی، مدیرعامل یکی از کارخانه‌های نساجی استان نیز در این رابطه معتقد است: یکی از مهم ترین مشکلات این صنعت نیاز آن به مبالغ زیاد نقدینگی برای سرمایه در گردش و خرید مواد اولیه، قطعات یدکی، پرداخت حقوق و مزایا و سایر هزینه های جانبی است که با افزایش نرخ ارز که باعث شد نیاز به نقدینگی حداقل سه تا چهار برابر افزایش یابد و با در نظر گرفتن میزان نقدینگی ثابت برای هر واحد تولیدی لطمات جبران ناپذیری به آنها وارد شد به طوری که مدیران این واحد ها یا واحدهای خود را تعطیل کردند یا مجبور به تامین نقدینگی خود از بازارهای غیررسمی شدند.
وی می افزاید: از طرفی به دلیل شوک های اعمال شده به صنعت در چند دوره متوالی اکثریت قریب به اتفاق کارخانه ها دارای معوقات بانکی انباشته شده زیادی است که با وجود صرف وقت و انرژی زیاد مدیران این واحدها در تعامل با موسسات مالی هنوز لاینحل باقی مانده است.
وی درباره راهکارهای توسعه این صنعت می‌گوید: به نظر من ایجاد رغبت در سرمایه‌گذاران، ایجاد تشکل‌های صنفی فعال در سطح استان، کمک به نوسازی کارخانه‌ها و کارگاه‌های فعال، ایجاد بانک اطلاعاتی صنایع نساجی، تشویق به برندسازی و مصرف کالاهای ایرانی، از جمله مواردی است که می تواند در رشد و شکوفایی این صنعت در استان موثر باشد.
مشکلات در تار وپود صنعت نساجی بافته شده است
رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس با بیان اینکه صنعت نساجی ظرفیت بالایی برای برطرف کردن مشکل بیکاری در کشور دارد، گفت: مسئولان اگر به صورت جدی به دنبال برطرف کردن مشکل بیکاری در کشور هستند مشکات صنایع نساجی کشور را حل کنند.
ارسلان فتحی‌پور با بیان اینکه مشکلات متعددی دامن‌گیر صنعت نساجی ایران شده است، گفت: کمبود مواد اولیه برای کارخانه‌ها، افزایش هزینه‌های تولید بعد از هدفمند کردن یارانه‌ها، واردات بی‌رویه پارچه و البسه و همچنین قاچاق گسترده این اقلام به کشور از جمله مشکلات امروز صنعت نساجی کشور است.
فتحی‌پور تصریح کرد: صنعت نساجی به عنوان یکی از قدیمی‌ترین صنایع کشور ظرفیت بسیار بالایی برای اشتغالزایی دارد که اگر مسئولان به دنبال برطرف کردن جدی معضل بیکاری هستند باید به این صنعت توجه جدی کنند.
وی با بیان اینکه هم‌اکنون کارخانه‌های نساجی در شرایط مطلوبی نیستند، گفت: واردات گسترده البسه و پارچه به کشور و رقابت‌پذیر نبودن قیمت‌های محصولات داخلی با محصولات مشابه خارجی به تدریج کارخانه‌های کشور را از گردونه رقابت خارج خواهد کرد.
..............................................
نگارنده: علی آقایاری- وحید زینالی
منبع: خبرگزاری فارس
