ش | ی | د | س | چ | پ | ج |
1 | 2 | 3 | 4 | |||
5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 |
12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 |
19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 |
26 | 27 | 28 | 29 | 30 | 31 |
دکتر منوچهر کیانی
در علم اقتصاد تعریف تولید عبارت است از: «فرآیندها و شیوههای به کار گرفته شده برای تغییر شکل دادن یا تبدیل کردن دادههای ملموس (فیزیکی) مانند مواد خام، کالاهای نیمه تمام و کالاهای مونتاژ و دادههای غیرمملوس نظیر ایدهها، اطلاعات و دانش به کالاها و خدمات.»
در تعریفی وسیعتر تولید شامل به وجود آوردن و خلق تمام کالاها، خدمات، محصولات کشاورزی و تمام چیزهای دیگر نظیر انتشار کتب، ساختن فیلم، اجرای تئاتر و ترسیم نقاشی یا تابلو و غیره میشود.
انگیزه غایی تولیدکنندگان در هر اقتصاد آزادی، به دست آوردن سود است؛ هر چند در کوتاهمدت هدفهای دیگری توسط سرمایهگذاران تعقیب شود.
تولید یک کالای ضروری، یا در کشور صورت میگیرد یا باید آن را تولید کرد. اگر این کالا وجود داشته باشد، مقامات باید در حفظ، مدرنیزه کردن و توسعه آن کمک کنند و اگر این کالا تولید نمیشود، شرایط و امکانات باید طوری ترتیب داده و تنظیم شوند که سرمایهگذاری بتواند تولید کالا یا کشت محصولی را به آسانی با تسهیلات بانکی شروع کند.
متاسفانه در ایران، شروع یک فعالیت اقتصادی فوقالعاده مشکل است و سدهای متعددی در برابر سرمایهگذار دیده میشود؛ چنانکه طبق آمار موسسات جهانی در رتبهبندی کشورها از نظر سهولت شروع کسبوکار، ایران در اواخر جدول قرار دارد.
همچنین در حفظ و توسعه بخشهای مختلف صنعتی، نه تنها مسوولان نتوانستهاند اقدامات موثری انجام دهند، بلکه بر عکس، در چند سال اخیر تعدادی از رشتههای گوناگون صنایع؛ مثل نساجی، چرمسازی، صنایع قند و شکر کوچک و کوچکتر شده و دچار گرفتاریها و مشکلات زیادی شده اند.
در ایران، قبل از انقلاب، سالانه 300 هزار تن پنبه تولید میشد، 150 هزار تن به مصرف داخل میرسید و بقیه به خارج صادر میشد؛ ولی در حال حاضر بعضا از کشورهای آسیای میانه باید پنبه وارد شود. در تولید کالاهای مصرفی در بسیاری از زمینهها کسری و کمبود وجود دارد؛ از گندم و جو گرفته تا شکر و چای، مواد اولیه دارویی و تیر آهن و میلگرد از اقصی نقاط دنیا وارد میشود.
تاجران فعال و مبتکر کشور هر بازاری را که در کشوری به دست آوردند، نتوانستند حفظ و نگهداری نمایند؛ چون از طرف مقامات مربوط حمایت کافی نشدند. در حالی که برخی کشورهای رقیب از جمله دولت چین نه فقط اعتبارات ارزان و آسان در اختیار صادرکنندگان کشورش قرار میدهد و برابر 15 درصد ارزش صادرات به صادرکنندگان جایزه میدهد، بلکه با تمام قدرت و تواناییاش از صادرات و صادرکنندگان کشورش دفاع میکند.
سرمایهداران وقتی در رشتهای از صنایع یا کشاورزی حاضر به سرمایهگذاری هستند یا به تولیدات خود ادامه میدهند که بازدهی سرمایهگذاری آنان کمتر از سرمایهگذاری در سایر بازارها نباشد. هنگامی که سوددهی تولیدات صنعتی و در بعضی موارد، محصولات کشاورزی حدود 10 درصد یا کمتر است و در سایر بازارها به مراتب بیشتر، مثلا در بخش مستغلات بیش از 10 درصد و در بازار پول حدود 20 درصد است، دیگر سرمایهداری رغبت به سرمایهگذاری در تولیدات صنعتی نخواهد داشت. یکی از شروط مهم دیگر در ایجاد سهولت در تولید یا ادامه آن، داشتن قوانین ساده، و شفاف در روابط کارگر و کارفرما است. در ایران باید نظیر کشورهای صنعتی اصل «Hire» و «Fire» حکمفرما باشد؛ یعنی کارفرما در صورت نیاز بتواند نیروی کار جدید را استخدام کند و در صورت رکود و کاهش تولید به آسانی بتواند نیروی مازاد را جواب و اخراج کند. .مساله بیکاری و امرار معاش کارگران در دوره بیکاری، مساله وزارت کار و بیمههای اجتماعی است نه کارفرمای یک شرکت خصوصی. اصل مهم دیگری که در تولید فوقالعاده موثر است، استمرار سیاستها، به خصوص سیاستهای اقتصادی است. تغییر مداوم تصمیمات و صدور دستورالعملهای خلقالساعه مقامات دولتی بیشترین صدمات را به ادامه تولید وارد میسازد. یکی دیگر، ولی نه آخرین شرط ایجاد تولید یا توسعه و مدرنیزه کردن آن، داشتن سرمایه به معنای جامع کلمه و «پتانسیل» رشد اقتصادی است.
منبع:
دنیای اقتصاد