مهندسی نساجی گیلان:. گیل تکس

سایت تخصصی نساجی و پوشاک

مهندسی نساجی گیلان:. گیل تکس

سایت تخصصی نساجی و پوشاک

نخ پلی استر پلی اتیلن ترفتالات و...

نساجی-نخ و الیاف-نخ پلی استر پلی اتیلن ترفتالات، پلی بوتیلن ترفتالات و پلی تری متیلن ترفتالات BCF مورد مصرف در کفپوش های نساجی ـ ویژگی ها و روش های آزمون

هدف

هـدف از تدوین این اسـتاندارد تعیین ویژگی ها، نمونه برداری، روش های آزمون، بسته بندی و نشانه گذاری نخ های BCF1 پلی استر پلی اتیلن ترفتالات،پلی بوتیلن ترفتالات و پلی تری متیلن ترفتالات2 موردمصرف در نخ خاب انواع کفپوش نساجی از قبیل موکت تافتینگ و فرش ماشینی می باشد.

1 – Bulked Continuous Filament Yarn

2 – Poly (Ethylene Terephthalate), Poly (Butylene Terephthalate) and Poly (Trimethylene Terephthalate)

دامنه کاربرد

2-1 این استاندارد شامل نخ های صددرصد پلی استر پلی اتیلن ترفتالات، پلی بوتیلن

ترفتالات و پلی تری متیلن ترفتالات یکسـره چند رشـته ای3 BCF که در صنایع کف پوش نساجی به عنوان نخ خاب مورد مصرف قرار می گیرد، می باشد.

2-2 این استاندارد در مورد نخ های رنگی و رنگ نشده که تمام عملیات تکمیلی روی آنها انجام گرفته و بر روی تکیه گاهی مناسب پیچیده شده و قابل عرضه به بازار است، کاربرد دارد.

2-3 این استاندارد ویژگی های مربوط به عملیات رنگرزی، نوع تکمیل و عملیات مشابه را در بر نمی گیرد.

3 مراجع الزامی

مدارک الزامی زیر حاوی مقرراتی است که در متن این استاندارد به آنها ارجاع داده شده است. بدین ترتیب آن مقررات جزئی ازاین استاندارد محسوب می شود. در مورد مراجع دارای تاریخ چاپ و/ یا تجدیدنظر، اصلاحیه ها و تجدیدنظرهای بعدی این مدارک موردنظر نیست. معهذا بهتر است کاربران ذینفع این استاندارد، امکان کاربرد آخرین اصلاحیه هاوتجدیدنظرهای مدارک الزامی زیر را مورد بررسی قرار دهند.در مورد مراجع بدون تاریخ و/ یا تجدیدنظر، آخرین چاپ و/ یا تجدیدنظر آن مدارک الزامی ارجاع داده شده موردنظر است.

استفاده از مراجع زیر برای کاربرد این استاندارد الزامی است:

3-1 استاندارد ملی ایران 28: سال 1368 - روش اندازه گیری نمره نخ

3-2 استاندارد ملی ایران 29: سال 1381 - روش اندازه گیری نیرو و ازدیاد طول نخ تا حد پارگی نخ تک رشته

3-3 استاندارد ملی ایران 1-30: سال 1373 - اندازه گیری وزن تجاری محموله های الیاف و نخ

3-4 استاندارد ملی ایران 3-30: سال 1373 - اندازه گیری وزن تجاری محموله های الیاف و نخ

3-5 استاندارد ملی ایران 32: سال 1380 - اندازه گیری تاب نخ به روش شمارش مستقیم– روش آزمون

3-6 استاندارد ملی ایران 1-189: سال 1381 - ثبات رنگ کالاهای نساجی ـ روش تعیین ثبات رنگ کالای نساجی در برابر شستشو آزمون شماره 1

3-7 استاندارد ملی ایران 204: سال 1372 - روش تعیین ثبات رنگ کالای نساجی در مقابل مالش

3-8 استاندارد ملی ایران 948: سال 1370 - شرایط آزمایشگاهی برای آماده کردن و اندازه گیری مشخصات فیزیکی و مکانیکی منسوجات

3-9 استاندارد ملی ایران 4084: سال 1376 - روش تعیین ثبات رنگ در مقابل نور مصنوعی ـ لامپ قوس گزنون

3-10 استاندارد ملی ایران 4312: سال 1377 – روش های شناسایی الیاف

3-11 استاندارد ملی ایران 5800: سال 1382 – منسوجات – تعیین مقاومت الکتریکی نخ – روش آزمون

4 اصطلاحات و تعاریف

در این استاندارد اصطلاحات و / یا واژه ها با تعاریف زیر به کار می رود.

4-1 بهر1 (پارتی)

به مجموعه ای از کالا گفته می شود که الیاف تشکیل دهنده آن از نظر نوع، مواد اولیه مصرفی و شرایط تولید، یکسان بوده و دارای خواص فیزیکی و شیمیایی همسان باشند.

4-2 تکس2

نشان دهنده نمره یا وزن مخصوص خطی نخ در سیستم مستقیم و بیان کننده وزن هزار متر نخ بر حسب گرم می باشد (دسی تکس یک دهم تکس می باشد).

4-3 دنیر[1]

نشان دهنده نمره یا وزن مخصوص خطی نخ در سیستم مستقیم و بیـان کننده وزن 9000 متر نخ بر حسب گرم می باشد.

4-4 رطوبت بازیافتی تجاری

میزان رطوبت بازیافتی نخ که به هنگام محاسبه قیمت کالا منظور می گردد.

5 ویژگی ها

5-1 جنس نخ

جنس نخ بسته های هر بهر باید یکسان و مطابق جنس اظهار شده بر روی برچسب باشد. برای شناسایی از طریق نقطه ذوب، دمای انتقال شیشه ای و جرم مخصوص1 به جدول 1 مراجعه شود (روش آزمون طبق استاندارد ملی ایران 4312: سال 1377).

جدول 1 – شناسایی جنس

ردیف	نوع پلی استر	نقطه ذوب (درجه سلسیوس)	دمای انتقال شیشه ای (درجه سلسیوس)	جرم مخصوص
1	پلی اتیلن ترفتالات	265-252	80-74	39/1
2	پلی بوتیلن ترفتالات	228-226	25	32/1
3	پلی تری متیلن ترفتالات	230-225	75-45	35/1

یادآوری – برای شناسایی جنس غیراز مشخصه های فیزیکی ذکرشده در جدول1، به استانداردملی ایران 4312: سال 1377 مراجعه شود.

5-2 نمره نخ

5-2-1 نمره نخ بسته های هر بهر باید یکسان و مطابق با مقدار اظهار شده بر روی برچسب باشد. حد رواداری نمره نخ از مقدار اظهار شده آن 3 ± درصد می باشد (روش آزمون طبق استاندارد ملی ایران 28: سال 1368).

5-2-2 حداکثر مقدار درصد ضریب تغییرات1 نمره نخ، 2 درصد می باشد.

5-3 ظرافت فیلامنت

متوسط ظرافت فیلامنت‌های موجود در نخ بین 10 تا 20 دنیر پیشنهاد می گردد.

5-4 تاب و گیرش2 نخ

5-4-1 تاب نخ

حداقل مقدار تاب برای نخ فاقد گیرش، 100 تاب در متر پیشنهاد می گردد. مقدار تاب نخ باید برابر مقدار اظهار شده بر روی برچسب باشد. حـد رواداری تاب نخ نسبت به مقدار اظهـار شده برابر10± درصد می باشد. ضمناً‌ بایـد عمل تثبیت حرارتی3 بر روی نخ های دارای تاب انجـام شود، به طوری که اگر دو سر نخ به طول یک متر در فاصله 10 سانتیمتری از هم قرار گیرد هیچ گونه پیچشی در نخ مشاهده نشود.

جهت تاب طبق پیشنهاد و توافق خریدار و فروشنده مشخص می گردد (روش آزمون طبق استاندارد ملی ایران 32: سال 1380).

5-4-2 گیرش نخ

حداقل تعداد گیرش نخ باید 30 گیرش در متر باشد.

یادآوری 1 - گاهی اوقـات به نخ های گیـرش دار فوق نیـز تاب داده می شود که در این صـورت تعداد 50 تاب در متر پیشنهاد می گردد.

یادآوری 2 – در صورت تابدار بودن نخ های دارای گیرش، باید عمل تثبیت حرارتی بر روی آنها انجام شود.

5-5 مقاومت نخ تا حد پارگی

حداقل مقدار مقاومت نخ تا حد پارگی برای نخ های پلی استر پلی تری متیلن ترفتالات، پلی بوتیلن ترفتالات و پلی اتیلن ترفتالات باید به ترتیب 4/19، 4/23 و6/32 سانتی نیوتن بر تکس4 باشد (روش آزمون طبق استاندارد ملی ایران 29: سال 1381).

5-6 افزایش نسبی طول نخ تا حد پارگی

درصـد افزایش نسبی طـول نخ تا حد پارگی برای نخ های پلی استر پلی تری متیلن ترفتالات، پلی بوتیلن ترفتالات و پلی اتیلن ترفتالات به ترتیب باید برابر 30 تا 80، 25 تا 40 و 30 تا 45 درصد باشد (روش آزمون مطابق با استاندارد ملی ایران 29: سال 1381).

5-7 رطوبت بازیافتی تجاری

میزان رطوبت بازیافتی تجاری نخ پلی استر 1 درصد می باشد (روش آزمون طبق استاندارد‌ ملی ایران 1-30: سال 1373).

یادآوری - در صورت وجود هرگونه قرارداد بین خریدار و فروشنده طبق آن رفتار خواهد شد.

5-8 تعداد فیلامنت نخ

تعداد فیلامنت های نخ در بوبین یا بسته های هر بهر باید برابر و مطابق تعداد اظهار شده بر روی برچسب باشد (روش آزمون شمارش تعداد فیلامنت نخ توسط دست یا هر وسیله مناسب دیگری انجام می پذیرد).

5-9 استحکام نقاط گیرش

استحکام نقاط گیرش باید به اندازه ای باشد که پس از انجام آزمون طبق بند 8-2 حداکثر 2 عدد از گیرش ها باز شود.

یادآوری 1 - اگر نخ ها علاوه بر گیرش دارای تاب هم باشند، انجام این آزمون غیر ضروری خواهد بود.

یادآوری 2 - اگر تعدادگیرش های نخ از30عدد در متر تجاوزکند به ازای هر 10 گیرش اضافه تر، یک گیرش به حد اکثر تعداد گیرش باز شده در بند 5-9 اضافه می گردد.

5-10 جمع شدگی نخ

حداکثر مقدار جمع شدگی نخ پس از قرار گرفتن در دمای 180 درجه سلسیوس به مدت 5 دقیقه برای نخ های پلی استر پلی تری متیلن ترفتالات، پلی بوتیلن ترفتالات و پلی اتیلن ترفتالات برابر 4 درصد می باشد (روش آزمون طبق بند 8-3).

5-11 حجم نخ 1

حداقل مقدار حجم نخ پس از قرار گرفتن در دمای 120 درجه سلسیوس به مدت 5 دقیقه برای نخ های پلی اسـتر پلی تری متیلن ترفتالات، پلی بوتیلـن ترفتالات و پلی اتیلـن ترفتالات 19 درصـد پیشنهـاد می گردد (روش ‌آزمون طبق بند 8-1).

یادآوری – در صورتی که عملیات تثبیت حرارتی روی نخ ها صورت گرفته باشد، انجام این آزمون غیرضروری خواهد بود.

5-12 مقاومت الکتریکی نخ

حداکثرمقدار مقاومت الکتریکی نخ های یکسره پلی استر پلی تری متیلن ترفتالات، پلی بوتیلن ترفتالات و پلی اتیلن ترفتالات موردمصرف جهت پرز کفپوش ماشینی به ترتیب باید برابر ¹⁶⁺10، ¹⁶⁺10و ¹⁵⁺10 اهم بر سانتی متر باشد(روش آزمون طبق استانداردملی ایران 5800 : سال 1382).

5-13 مواد چربی و تکمیلی

مقدار مواد چربی و تکمیلی در نخ نباید از 1 درصد وزنی تجاوز نماید (روش آزمون طبق استاندارد ملی ایران 3-30: سال 1373).

5-14 ثبات رنگ

درجه ثبات رنگ و درجه لکه گذاری نخ های رنگی در برابر عوامل مختلف طبیعی، مکانیکی و شیمیایی باید طبق جدول 2 باشد.

جدول 2 – ثبات رنگ

ردیف	عوامل مختلف	حداقل درجه لکه گذاری	حداقل درجه تغییررنگ	روش آزمون
1	نور	ـــــ	5	طبق استاندارد ملی ایران 4084
2	شستشو	5-4	5-4	طبق استاندارد ملی ایران 1-189
3	مالش خشک	5-4	ـــــ	طبق استاندارد ملی ایران 204
4	مالش مرطوب	5-4	ـــــ	طبق استاندارد ملی ایران 204

5-15 عیوب غیر مجاز

بوبین های نخ باید در موقع بازرسی عاری از عیوب به شرح زیر باشد.

5-15-1 پارگی فیلامنت

5-15-2 پارگی نخ

5-15-3 لکه روغن و چربی

5-15-4 فشردگی، خراشیدگی و شکستگی بوبین

5-15-5 پیچش نامنظم نخ به دور بوبین و ریزش نخ

5-15-6 اختلاف رنگ

5-15-7 اختلاف وزن بوبین های هر بهر طبق بند 9-1-3

6 شرایط محیطی جهت آماده سازی آزمونه و انجام آزمون

آزمونه را قبل از آزمایش باید حداقل به مدت 24 ساعت در رطوبت نسبی 2 ±65 درصد و دمای 2±20 درجه سلسیوس مطابق استاندارد ملی ایران 948: سال 1370 قرار داده و سپس آزمون های لازم را در همان محیط انجام دهید.

7 نمونه برداری

7-1 نمونه های مورد آزمون باید معرف واقعی خواص نخ در بهر بوده و به طور تصادفی انتخاب شوند.

7-2 برای انجام آزمون های لازم بایداز هر بهرکالا، طبق جدول 3 نمونه برداری کرد.

قابل ذکر است در صورت امکان تعداد بسته های نخ برداشته شده از هر کارتن یا پالت[2] باید مساوی باشد.

یادآوری - آزمون های چشمی یا ظاهری باید در محل کارگاه تولید و یا انبار انجام گیرد.

7-3 بسته های نخ رااز لایه های بالا،وسط و پایین کارتن یا پالت ها همچنین از قسمت های کنار و میانی لایه ها به طور تصادفی انتخاب نمایید.

یادآوری – از کارتن یا پالت های انتخاب شده طبق جدول 3، مجموعاً 10 بسته نخ به طور تصادفی انتخاب نمایید.

7-4 تعداد بوبین های معیوب مجاز در آزمون های چشمی مطابق جدول3 می باشد.

جدول 3 – نمونه برداری

تعدادکارتن یا پالت موجود در یک بهر	تعدادکارتن یا پالت انتخاب شده	تعدادبسته نخ انتخاب شده از هر کارتن یا پالت	تعدادبوبین های معیوب مجاز در آزمون های چشمی
کمتر از 4	1	^* 10	1
4 تا 10	2	^*5	1
11 تا 30	3	3 تا 4	1
31 تا 75	4	2 تا 3	1
76 و بیشتر	5	2	1

*در صورتیکه تعداد کل بوبین های موجود در کارتن های انتخاب شده کمتر از 10 بوبین باشد، با توجه به یادآوری بند 7-3 تمامی بوبین ها را مورد بررسی قرار دهید.

8 روش‌های آزمون

8-1 اندازه‌گیری حجم نخ

8-1-1 اصول

برای اندازه گیری حجم نخ تجعد یافته، آزمونه را به صورت کلاف با وزن مخصوص خطی معین فراهم نموده، سپس طول کلاف صاف شده با اعمال نیروی کششی اولیه کم اندازه گیری و ثبت )( می گردد. پس از آن آزمونه برای مدت زمان مشخص در معرض هوای داغ قرار گرفته بعد به محیط آزمون انتقال داده می شود. پس از رسیدن به دمای تعادل حجم نخ از طریق اندازه گیری و ثبت طول کلاف اخیر ))در حالی که تحت اعمال همان نیروی کششی کم قرار دارد محاسبه می گردد.

8-1-2 طول کلاف (تهیه آزمونه)

10000

برای آویزان نمودن وزنه به نخ باید آن را به صورت کلاف با وزن مخصوص خطی تقریبی 10000 دسی تکس در آورد. جهت تهیه کلاف باید از کلاف پیچ با محیط یک متر استفاده نمود. در موقع تهیه کلاف باید کشش اولیه اعمال شده به نخ معادل 5/0 سانتی نیوتن بازاء هر تکس نمره نخ باشد. این نیرو باید کاملاً به طور یکنواخت به نخ اعمال شود. سپس ابتدا و انتهای آزمونه را طوری به هم گره بزنید که به نخ کششی بیش از حد معمول وارد نشود. تعداد دور کلاف پیچ طبق رابطه (1) تعیین می شود:

2× وزن مخصوص خطی اسمی (برحسب دسی تکس)

(1) = تعداد دور

طول یک دور کامل نخ روی کلاف پیچ یک متر می باشد.

طول کلاف را متناسب با وزن مخصوص خطی نخ بعد از تعیین وزن مخصوص واقعی هر بسته (طبق استاندارد ملی ایران شماره 28) از رابطه فوق بدسـت آورید. طبق جـدول 4 مقادیر واقعی به صورت وزن مخصوص خطی اسمی گرد شده اند چنانچه نمونه آزمایشگاهی شامل چند بسته نخ باشد، باید وزن مخصوص خطی واقعی هر بسته به طور جداگانه تعیین و سپس وزن مخصوص خطی اسمی طبق جدول 4 مشخص شود.

جدول شماره 4 – طول کلاف

وزن مخصوص خطی واقعی (دسی تکس)

طول کلاف (متر)

بیش از

تا و شامل

500

540

580

660

780

900

1125

1450

2050

3500

540

580

660

780

900

1125

1450

2050

3500

6600

یادآوری - حداقل 5 آزمونه از هر بسته نخ جهت انجام آزمون تهیه نمایید.

8-1-3 تجهیزات و وسایل لازم

8-1-3-1 کلاف پیچ

کلاف پیچ با محیط 5/2 ±1000 میلیمتر برای پیچیدن کلاف

کلاف پیچ باید مجهز به وسیله ای برای اعمال کشش اولیه به ازاء وزن مخصوص خطی نخ بوده و حداکثر دقت در پیچیدن کلاف را دارا باشد.

8-1-3-2 وسیله اندازه گیری طول

وسیله اندازه گیـری مناسب، با درجه بنـدی بر حسب میلیمتر و دقت کافی در زمان قرائت و اندازه گیری طول آزمونه

8-1-3-3 خشک کن مجهز به تهویه

خشک کن با درجه حرارت قابل کنترل به گونه ای که تغییرات درجه حرارت تنظیم شده از 5/1± درجه سلسیوس در اطراف آزمونه تجاوز ننماید. ارتفاع فضای مورد نیاز در خشک کن حدود 600 میلیمتر و نیز باید مجهز به سیستم جریان هوا باشد.

8-1-3-4 وزنه

وزنه به شکل S جهت اعمال نیروی کششی معادل 01/0 سانتی نیوتن به ازاء هر تکس نمره نخ که با توجه به وزن مخصوص خطی اعلام شده برای کلاف در بند 8-1-2 جرم وزنه 10 گرم خواهد بود.

8-1-4 روش اجرای آزمون

8-1-4-1 آزمونه را طبق بند 8-1-2 تهیه و به نگهدارنده مناسبی آویزان نمایید.

8-1-4-2 آزمونه را تحت نیروی کششی01/0 سانتی نیوتن به ازاء هر تکس نمره نخ (بند8-1-3-4) قرار دهید.

8-1-4-3 پس از مدت زمان 30 ثانیه طول کلاف را با تقریب یک میلیمتر اندازه‌گیری نمایید.

8-1-4-4 نیروی کششی اعمال شده به آزمونه را حذف و آن را توسط یک نگهدارنده مناسب برای مدت زمان 5 دقیقه در خشک کن با درجه حرارت 120 درجه سلسیوس قرار دهید.

8-1-4-5 پس از سپری شدن زمان تعیین شده، آزمونه را از خشک کن خارج نموده و همراه نگهدارنده به محیط آزمون منتقل و تا رسیدن به حالت تعادل در آن محیط قرار دهید.

8-1-4-6 برای تعیین حجم نخ مجدداً وزنه را برای اعمال نیروی کششی 01/0 سانتی نیوتن به ازاء هر تکس نمره نخ به آزمونه آویخته و بعد از گذشت مدت زمان 30 ثانیه طول آزمونه را با تقریب یک میلیمتر توسط وسیله مناسب اندازه گیری نمایید.

8-1-5 روش محاسبه

حجم نخ حاصل ازتجعد بوجود آمده در آزمونه (B) بر حسب درصد طبق رابطه (2) محاسـبه می شود. (2)

که در آن :

: طول اولیه کلاف

: طول کلاف،پس از قرار گیری در معرض هوای داغ

8-2 اندازه گیری تعداد گیرش باز شده

8-2-1 تجهیزات و وسایل لازم

8-2-1-1 وسیله اندازه‌گیری طول

وسیله اندازه گیری مناسب. با درجه بندی بر حسب سانتیمتر و قابلیت اندازه‌گیری طول 50 سانتیمتر

8-2-1-2 وزنه

وزنه جهت اعمال نیرو، که جرم آن معادل یک دوم تکس نمره نخ برحسب گرم 10± درصد باشد.

8-2-1-3 زمان سنج ایستا

8-2-2 روش اجرای آزمون

8-2-2-1 با استفاده از وسیله اندازه گیری، طولی از نخ مورد آزمون را به اندازه 50 سانتیمتر (طول آزمونه) مشخص کنید.

8-2-2-2 تعداد گیرش ها را در فاصله مشخص شده نخ (آزمونه) شمارش و ثبت نمایید.

8-2-2-3 وزنه را به انتهای آزمونه متصل کنید.

8-2-2-4 وزنه را از نقطه ابتدای طول مشخص شده آزمونه. به طوری که فاصله سقوط 50 سانتیمتر باشد رها نمایید و این کار را 10 دفعه در مدت زمان حداکثر 20 ثانیه تکرار نمایید.

8-2-2-5 وزنه را از آزمونه جدا نموده و تعداد گیرش های باقیمانده را شمارش نمایید. برای اندازه‌گیری تعداد گیرش‌ باز شده نخ طبق رابطه زیر عمل کنید:

تعداد گیرش ثبت شده پس از انجام آزمون- تعداد گیرش اولیه ثیت شده = تعداد گیرش باز شده

یادآوری - حداقل 5 آزمونه از هر بسته نخ را مورد آزمون قرار داده و میانگین را گزارش کنید.

8-3 اندازه‌گیری جمع شدگی

8-3-1 اصول

برای اندازه گیری جمع شدگی، نخ مورد آزمون را توسط کلاف پیچ به صورت کلاف با وزن مخصوص خطی معین فراهم نموده، سپس طول کلاف صاف شده با اعمال نیروی کشش اولیه زیاد اندازه‌گیری و (L₃) ثبت می‌گردد. پس از آن آزمونه برای مدت زمان مشخص در معرض هوای داغ قرار گرفته بعد به محیط آزمون انتقال داده می‌شود. پس از رسیدن به دمای تعادل، جمع شدگی نخ از طریق اندازه‌گیری و ثبت طول کلاف اخیر (L₄) در حالی که تحت اعمال همان نیروی کشش زیاد قرار دارد محاسبه می‌گردد.

8-3-2 طول کلاف (تهیه آزمونه)

برای تهیه آزمونه همانند بند 8-1-2 عمل کنید.

8-3-3 تجهیزات و وسایل لازم

تجهیزات مورد نیاز همانند بند 8-1-3 می‌باشد.

یادآوری – در این آزمون از نیروی کششی معادل 1/0 ± 2 سانتی نیوتن به ازاء هر تکس نمره نخ استفاده می‌شود که با توجه به وزن مخصوص خطی اعلام شده برای کلاف در بند 8-1-2، جرم وزنه 2000 گرم خواهد بود.

8-3-4 روش آزمون

8-3-4-1 آزمونه را طبق بند 8-1-2 تهیه و به نگهدارنده مناسبی آویزان کنید.

8-3-4-2 آزمونه را تحت نیروی کششی1/0 ± 2 سانتی نیوتن به ازاء هر تکس قرار دهید.

8-3-4-3 پس از مدت 30 ثانیه طول کلاف L₃ را با تقریب یک میلیمتر اندازه‌گیری نمایید.

8-3-4-4 نیروی کششی اعمال شده به آزمونه را حذف و آن را توسط یک نگهدارنده مناسب برای مدت زمان 5 دقیقه در خشک کن با درجه حرارت 180 درجه سلسیوس قرار دهید.

8-3-4-5 پس از سپری شدن زمان تعیین شده، آزمونه را از خشک کن خارج نموده و همراه نگهدارنده به محیط آزمون منتقل و تا رسیدن به حالت تعادل در آن محیط قرار دهید.

8-3-4-6 مجدداً وزنه را برای اعمال نیروی کششی 1/0 ± 2 سانتی نیوتن به ازاء هر تکس نمره نخ به آزمونه آویخته و بعد از گذشت مدت زمان 30 ثانیه طول آزمونه L₄ را با تقریب یک میلیمتر اندازه گیری نمایید.

8-3-5 روش محاسبه

درصد جمع شدگی نخ طبق رابطه (3) بدست می‌آید:

(3) درصد جمع شدگی

که در آن :

L₃ : طول کلاف اولیه

L₄ : طول کلاف پس از قرارگیری در معرض هوای داغ

9 بسته بندی

9-1 بسته بندی نخ

9-1-1 نخ باید سالم و تمیز به صورت بوبین یا تکیه گاه مناسب دیگری به بازار عرضه شود.

9-1-2 تمام بوبین های یک بهرباید یک شکل، یک اندازه ودارای رنگ یکسان باشند.

9-1-3 وزن ناخالص بوبین ها در هر بهر باید یکسان بوده و حد رواداری آنها نسـبت به میانگین نباید از5± درصد تجاوز نماید (در هر حال وزن کل محموله باید مطابق با قرارداد بین خریدار و فروشنده باشد).

9-1-4 وجود نخ رزرو در قسمت تحتانی بوبین

9-1-5 ابتدا و انتهای نخ در بوبین باید مهار شده باشد.

9-1-6 نخ های بسته بندی شـده باید در پوشش‌های پلی اتیلن یا سلوفان بی رنگ و سالم بسته بندی شوند.

9-2 بسته بندی در کارتن

9-2-1 بوبین یابسته های نخ باید درکارتن های از نوع مقوای فشنگی مقاوم بسته بندی شوند و تمام کارتن های موجود در یک بهر باید هم شکل و یک اندازه باشند. در کلیه کارتن ها پس از قرار دادن کالا در داخل آنها باید توسط نوارچسب کاغذی به نحوی چسبانیده شود که علاوه بر پوشاندن تمام طول درز روی کارتن از طرفین نیز حداقل 10 سانتی متر کشیده و بر دو پهلوی کارتن چسبانیده شود.

9-2-2 بسته بندی نخ در کارتن باید به نحوی باشد که در هنگام حمل و نقل به محتویات آن صدمه ای نرسد.

یادآوری – در صـورت توافق طـرفین ذینفع، بسته بندی نـخ می توانـد به شکل مناسبی از نظر بسته بندی غیر از کارتن، به طور مثال پالت باشد، به شرطی که در موقع حمل و نقل به کالا صدمه ای وارد نگردد.

10 نشانه گذاری

10-1 نشانه‌گذاری روی بوبین

اطلاعات زیر باید به طور خوانا و ثابت در محل مناسبی از بوبین، برای مصرف داخلی به زبان فارسی و در مورد صادرات و واردات به زبان مورد توافق خریدار و فروشنده قید گردد.

10-1-1 نام کارخانه سازنده و یا علامت تجارتی

10-1-2 نمره نخ

10-1-3 تعداد فیلامنت

10-1-4 جنس و نـوع نخ (پلی استر پلی اتیلن ترفتـالات، پلی بوتیلـن ترفتالات و یا پلی تری متیلن ترفتالات BCF)

10-1-5 شماره بهر

10-1-6 تعدادگیرش یا تاب در متر نخ (یاهر دو درمورد نخ های گیرش دار تابیده شده)

10-2 نشانه‌گذاری روی کارتن یا پالت

اطلاعات زیر باید به طور خوانا و ثابت در محل مناسبی از کارتن یا پالت، برای مصرف داخلی به زبان فارسی و در مورد صادرات و واردات به زبان مورد توافق خریدار و فروشنده قید گردد.

10-2-1 نام کارخانه سازنده و یا علامت تجارتی

10-2-2 نمره نخ و تعداد فیلامنت

10-2-3 جنس و نوع نخ (پلی اسـتر پلی اتیلن ترفتـالات، پلی بوتیلـن ترفتالات و یا پلی تری متیلن ترفتالات BCF)

10-2-4 شماره بهر

10-2-5 شماره رنگ

10-2-6 تعدادگیرش یاتاب در مترنخ (یا هر دو در مورد نخ های گیرش دار تابیده شده)

10-2-7 شماره سفارش

10-2-8 شماره کارتن یا پالت

10-2-9 تعداد بوبین در هر کارتن یا پالت

10-2-10 وزن خالص و ناخالص

10-2-11 نشانه چتر (در مورد صادرات و واردات)

10-2-12 نشانه فلش (در مورد واردات)