مهندسی نساجی گیلان:. گیل تکس

سایت تخصصی نساجی و پوشاک

مهندسی نساجی گیلان:. گیل تکس

سایت تخصصی نساجی و پوشاک

فناوری نانو صنایع نساجی را متحول می‌کند

فناوری نانو وارد عرصه‌های مختلف زندگی مردم شده به طوری که توانسته صنایع نساجی و پوشاک را متحول سازد و به بهبود کیفیت آن‌ها کمک شایانی کند.در صنعت نساجی، فناوری نانو بیشتر به منظور تولید مواد جدید، بهبود خواص مواد موجود و ارتقاء کیفیت محصولات، به کار گرفته می‌شود و در تقلیل قیمت محصولات نقش چندانی نخواهد داشت. البته در آینده نزدیک، نوآوری در تولید محصولات جدید تحول کلیدی است که توسط فناوری نانو در صنعت نساجی ایجاد خواهد شد.

اگرچه در حال حاضر فناوری نانو در ایران دوران طفولیت خود را پشت سر می‌گذارد، با این وجود انتظار می‌رود در بهبود کارایی منسوجات، ایجاد ارزش افزوده و افزایش بازدهی مفید واقع شود.

ارزش بازار محصولات نساجی که از فناوری نانو استفاده می‌کنند در سال ۲۰۰۷ در حدود ۱۳.۶ میلیارد دلار بود و در سال ۲۰۱۲ با یک افزایش سریع به ۱۱۵ میلیارد دلار خواهد رسید. به هر حال، در صنعت نساجی همه بازارها به طور یکسان از فناوری نانو تأثیر نخواهند پذیرفت و محصولاتی غیر از محصولات خانگی و پوشاک و البته کاربردهای خاص از قبیل منسوجات نظامی و ورزشی، که قیمت تمام شده آن‌ها اهمیت چندانی ندارد و کیفیت عامل تعیین کننده است، بیشترین میزان رشد را خواهند داشت.

 

 

● تولید لباس‌های دافع لک، آب و روغن با استفاده از فناوری نانو

نیاز جهانی به لباس‌هایی که نیازمند نگهداری نیستند، روز به روز در حال افزایش است. از جمله خواصی که می‌تواند در جهت رفع این نیاز باشد، ‌خاصیت دفع لک و آب است.

با به کارگیری فناوری نانو در عملیات تولید یا تکمیل پارچه، قطرات مایع نمی‌توانند درون پارچه‌های مقاوم در برابر مایعات، نفوذ کنند. این اثر شبیه اثر موجود در برگ‌های زنبق آبی یا گل لادن است که با یک لایه واکس به ضخامت یک نانومتر پوشیده شده‌اند.

در این گل، قطرات آب روی این برگ‌های به صورت دانه‌های کوچک درآمده و با لغزیدن روی سطح، آلودگی و گرد و غبار را نیز با خود می‌برند.

مولکول‌های فراوانی شده با نانو نیز می‌توانند مایعات را جذب کرده یا حرکت داده، لک و آلودگی را دور کنند. این خاصیت را می‌توان روی پارچه‌های نخی یا نخی-پلیمری برای رفع لک در کاربردهای درون منزل همانند لک سس گوجه فرنگی، قهوه، چمن یا روغن ایجاد کرد و در عین حال امکان تنفس را برای پارچه حفظ کرد. این فرایند برای پوشاک بچه‌ها، لباس ورزشی یا یونیفورم‌ها ایده‌آل است.

در شرکت آمریکایی Nano -Tex عوامل تکمیل شیمیایی مبتنی بر نانو با استفاده از امولسیون‌‌سازی نانومقیاس سنتز می‌شوند. شرکت Nano -Tex امتیاز استفاده از پارچه‌های خود را با مدرک Nano - Care به شرکت‌های دیگر تولید‌کننده پوشاک در آمریکا در آمریکا واگذار کرده است که برخی از آن‌ها عبارتند از Gap، Eddie Bauer، Vf Corp.s Lee و Land.s End.

شرکت Empa در سوئیس همراه با موسسه آلمانی PSI) Paul Scherrer )روی فرآیند تکمیل مبتنی بر فناوری نانو برای منسوجاتی که اثرات ضد آب و ضد لک را باعث می‌شوند، کار کرده است.

شرکت سوئیسی Schoeller Textiles AG صاحب فناوری NanoSphere است. NanoSphere یک عملیات مقاوم‌سازی در برابر فشار و اصطکاک است و به نحوی طراحی شده که آلودگی و روغن روی سطوح نانوساختار لغزیده و از آن جدا می‌شوند.

دانشمندان دانشگاه پلی تکنیک هنگ‌کنگ با یک نانولایه نازک از ذرات ریز دی اکسید تیتانیوم پارچه پنبه‌ای را روکش‌دهی کرده‌اند که با نور خورشید واکنش داده، آلودگی‌ها و مواد آلی را تجزیه می‌کند.

شرکت چینی U-Right Nano Textile Limited که زیرمجموعه شرکت بزرگ پوشاک هنگ کنگی U-Right International است، در حال تولید لباس‌های نانوروکش‌دهی شده‌ای است که با استفاده از دی‌اکسید تیتانیوم فراوری شده‌اند.

شرکت ژاپنی Exlan با الیاف آکریلیکی فتوکاتالیستی، لباس‌هایی با نام SelfClear را شامل پوشاک، لباس‌های ورزشی، یونیفورم‌ها، تختخواب‌ و ملافه‌ها، و لوازم روزانه به بازار ارائه کرده است.

 

 

● تولید لباس‌های ضد الکتریسیته ساکن با استفاده از فناوری نانو

پدیده شارژ شدن بدن اشخاص از مدت‌ها قبل شناخته شده است و بیشتر در مواردی اتاق می‌افتد که شخص دارای کفش‌های با کف عایق (مانند لاستیک یا کرپ) ‌باشد.

در اثر حرکت روی زمین یا ساییده شدن البسه بر روی یکدیگر و یا اصطکاک لباس یا زیر پوش با بدن شخص و همچنین در اثر پدیده القاء، بدن شخص دارای بار الکتریسیته ساکن می‌شود.

پدیده اخیر در مورد کارگردانی که در مجاورت ماشین‌ها کار می‌کنند نیز رخ می‌دهد بدین ترتیب که دستگاه‌ها در موقع کار اغلب باردار شده و بدن افرادی که در مجاورت ماشین‌ها کار می‌کند را با بار مخالف شارژ می‌کند.

در پاره‌ای اوقات ممکن است تجمع بار به حدی رسد که در اثر تماس شخص با بدنه‌های فلزی تخلیه بار صورت گیرد. این عمل که با یک جرقه نیز همراه است، می‌تواند باعث ایجاد یک تکان محسوس و ناخوشایندی در فرد شود.

هر چند تکان یاد شده برای خود فرد خطرناک نیست، ولی می‌تواند در صورت کار در ارتفاع به سقوط فرد انجامیده و یا در حین کار با ماشین‌آلات خطرناک، به درگیر شدن او با قسمت‌های خطرآفرین ماشین بیانجامد.

علاوه بر این چنان‌چه تخلیه بار الکتریکی تجمع یافته بر روی اشخاص در محیطی انجام گیرد که دارای اتمسفری با گازهای قابل اشتعال و انفجار باشد، می‌تواند بسیار خطرناک بوده و به آتش‌سوزی و انفجار بیانجامد.

لذا استفاده از البسه ضد الکتریسیته ساکن در موارد مذکور امری است که در جهت افزایش ایمنی فرد رابطه مستقیم و حیاتی دارد و فناوری نانو نیز به کمک این مسئله آمده است.

این خاصیت که روی پلی‌استر ایجاد می‌شود، اثر بار ساکن را کاهش داده و موادی که در اثر بار ساکن روی الیاف چسبیده بودند، را از روی آن دفع می‌کند.

خاصیت الکتریسیته ساکن همچنین موجب از بین رفتن شوک ناشی از بار ساکن روی الیاف نیز می‌شود. این خاصیت برای بازار ۳ میلیارد دلاری پشم گوسفند که یکی از رو به رشدترین بازارهای پوشاک است، جذابیت ویژه‌ای دارد. همچنین می‌توان این فرایند را روی لباس‌های ورزشی، یونیفرم‌ها، آستر کت و شلوار و لباس کار اعمال کرد.

شرکت آمریکایی Nano- Tex دانش فنی عملیات ضد الکتریسیته ساکن ثابت برای الیاف سنتزی در بازار را در اختیار دارد و شرکت تایوانی Haojey Co الیاف خود را با نام تجاری TexCARE در این حوزه به بازار عرضه کرده است.

 

 

● تولید لباس‌های ضد چروک، راحت و تنفس‌پذیر با استفاده از نانو فناوری

در گذشته کارخانجات نساجی از پلیمرهایی مانند فنیل فرمالوئید، ملامین فرمالوئید و پلی‌اورتان‌ها در تولید الیاف‌ و منسوجات ضد آب استفاده می‌کردند که سبب می‌شد این نوع پارچه قابلیت پوشیدن نداشته باشد.

همچنین در نتیجه ایجاد پوشش پلیمری روی پارچه، لباس قابلیت تنفس را از دست می‌داد و در نهایت احساس راحتی از پوشیدن آن سلب می‌شد. حال آنکه مزیت استفاده از ذرات نانو در مقایسه با مکمل‌های ضد آب دیگر این است که پارچه تولید شده به این روش می‌تواند کاملا قابل تنفس باشد.

خواص فوق در پارچه‌های پلی‌استری و نایلونی ایجاد شده است که موجب خروج سریع رطوبت می‌شود.

الیاف می‌توانند تعرق را از بدن دور کرده و آن را خنک و خشک نگهدارند و در نتیجه چروک نیز نمی‌شوند؛ بنابراین کسی که این لباس را می‌پوشد، حتی پس از عرق کردن احساس راحتی می‌کند.

این فناوری در مورد الیاف سنتزی نرم موجب می‌شود که لباس‌ها تنفس‌پذیر، مقاوم در برابر چروک،‌بادوام و دارای رنگ پایدار باشند، در حالی که نرمی پنبه مانند خود را حفظ می‌کنند.

شرکت Nano -Tex در آمریکا این عملیات را برای تولید پوشاک‌های پنبه‌ای ضد چروک و بافتنی‌های فراوری شده با رزین توسعه داده است. این توسعه جدید به طور خاص برای لباس‌های نخی صورت گرفته است. محصول Coolest Comfort این شرکت نیز خاصیت جذب رطوبت را برای لباس‌های بافتنی تغییر یافته با رزین و پوشاک دیگر به ارمغان آورده است.

شرکت تایوانی Haojey Co الیاف خود را با نام تجاری TexCare در این حوزه به بازار عرضه کرده است. شرکت‌های Hagger ،Dockers و Croft& Barrow نیز محصولاتی از این نوع برای شلوارهای بادوام در بازار دارند.

یک نانومتر یعنی یک میلیاردم یک متر و در واقع نانو ‌معادل قطر چند اتم‌ است. در فناوری نانو باید خواص مواد را در مقیاس نانو بشناسیم و بدانیم که هر ماده‌ای در هر اندازه‌ای چه خواصی دارد.

همچنین بتوانیم مواد را در آن مقیاس تولید کنیم و آن خواص را در کنترل خود داشته باشیم و بتوانیم از آن‌ها استفاده کنیم و موادی با کارکرد جدید بسازیم که به مجموعه این فعالیت‌ها فناوری نانو می‌گوییم.

در بحث نانو به طور روزانه ما شاهد خبرهای مختلف در حوزه‌های مختلف از جمله پزشکی، هوافضا و صنایع دیگر هستیم و از آن ‌جا که در همه این بحث‌ها از مواد استفاده می‌شود، بحث نانو نیز در آن‌ها جایگاه دارد.

نانو در تمامی صنایع تأثیرگذار است و اهمیت دارد، همه صنایع در مسیر رشد و توسعه خود مجبورند از فناوری نانو استفاده کنند.

تاکنون فناوری‌هایی که بشر در اختیار داشته، در حد میکرو بوده و با جلو رفتن و پیشرفت‌های مختلف به فناوری نانو خواهیم رسید و صنایع نیز برای رسیدن به این پیشرفت باید در این حوزه فعال شوند.

مدیر سایت شنبه 4 دی‌ماه سال 1389 ساعت 10:31 ق.ظ
نظرات 0 + ارسال نظر
برای نمایش آواتار خود در این وبلاگ در سایت Gravatar.com ثبت نام کنید. (راهنما)
ایمیل شما بعد از ثبت نمایش داده نخواهد شد